Jak czytać etykiety?

Nie nabieraj się na marketingowe sztuczki!

Jeśli chcesz kupić wysokiej jakości karmę, zamiast nabierać się na ładne zdjęcia i atrakcyjne reklamy, spójrz na etykietę. Jest ona obietnicą składaną Twojemu psu. Sprawdźmy razem jak odszyfrowywać informacje z opakowania, by być pewnym, że nie jest to obietnica składana bez porycia! W opisach karmy kryją się składniki, które nie są odpowiednie dla dopasowanej gatunkowo i zdrowej diety psa.

Co znajduje się w Twojej karmie?

Aby znaleźć odpowiedź na to pytanie, zajrzyjmy na listę składników z tyłu opakowania. Niestety istnieją sztuczki, które wykorzystuje się do ukrycia składników i prawdziwej jakości karmy dla psa.

Mimo że rekomendacje dotyczące etykiet publikuje w Polsce Główny Inspektorat Weterynarii, nie wszystkie są obowiązkowe. Zasady GIW proponują m.in. zastosowanie łatwego do zrozumienia języka, unikanie uwydatniania określonych elementów, używanie jednoznacznych grafik i tekstów.

Na szczęście już patrząc na skład, możesz wstępnie ocenić rozkład ilościowy poszczególnych produktów w karmie. Składniki są wypisane począwszy od tego, którego w karmie jest najwięcej. Kolejne składniki są umieszczone malejąco pod kątem tego, ile jest ich w całkowitym składzie.

Mówiąc prościej: produkt wymieniony na pierwszym miejscu składu na etykiecie stanowi wagowo największą część karmy. Jednak zwróć uwagę, że skład nie jest zawsze podany szczegółowo.

Sprawdźmy to na przykładzie karmy PLATINUM Adult Lamb:

Skład:
świeża jagnięcina 70%, ryż łamany, ryba*, drożdże piwowarskie*, pulpa jabłkowa*, olej z łososia** (źródło omega-3), ekstrakt z juki, olej lniany** (źródło omega-3), oliwa z oliwek**, ekstrakt z zielonej małży nowozelandzkiej, marchew*, pomidory*, nagietek*, mniszek lekarski*, brokuły*, zielona herbata*, rumianek*, oregano*, nasiona ostropestu plamistego*, nasiona żurawiny*, algi morskie*, chlorek potasu.
(*suszone, **tłoczony na zimno, dziewiczy)

Świeża jagnięcina na pierwszym miejscu oznacza, że jest ona największą częścią produktu.

Niestety badania pokazują, że nawet 30% producentów opisuje swoje produkty nieprecyzyjnie lub w sposób wprowadzający w błąd. Tym bardziej istotne jest, by poszukiwać marek, które są najbardziej transparentne w komunikacji na temat wykorzystywanych w karmach składników. To właśnie dlatego marka PLATINUM potwierdziła deklaracje z opakowania niezależnymi badaniami laboratoryjnymi.

Skład uproszczony

Uproszczony skład pokazuje tylko grupy produktów. Kupując karmę dla psa, nie otrzymujesz dokładnych informacji na temat poszczególnych składników i ich procentowego udziału. Z tego powodu można jedynie w przybliżeniu określić, co znajduje się w pożywieniu psiaka.

W takim uproszczonym składzie widzimy grupy typu „mięso” lub „mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego”. To pozwala tylko oszacować proporcje, a rzeczywisty rodzaj i jakość składników pozostają niejasne. Dodatkowo pod określeniem „produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego” ukrywają się wszystkie elementy zwierząt lub ich części, które powstają w wyniku uboju. To powoduje, że w karmie mogą być produkty uboczne niskiej jakości np. pazury, dzioby, pióra, sierść.

Podobną sztuczką jest używanie zbiorczego terminu „zboża i roślinne produkty uboczne”. Widząc takie określenie na etykiecie, możemy spodziewać się tego, że produkt zawiera gluten i mączkę roślinną niskiej jakości.

Skład szczegółowy

Większy udział zbóż niż mięsa

Aby przekonać właścicieli psów, niektórzy producenci starają się wymienić mięso na początku składu na etykiecie. W ten sposób kupujący ma wrażenie, że zakupiona karma zawiera dużo mięsa, a zatem jest odpowiednim gatunkowo, zdrowym pokarmem dla psa. By to osiągnąć wymienia na opakowaniu różne rodzaje zbóż lub produkty tego samego zboża. Zobaczymy na przykład listę produktów kukurydzianych osobno: mieloną kukurydzę, gluten kukurydziany i mąkę kukurydzianą. Każdy składnik jest wtedy mniej obecny w karmie niż mięso, mimo że łącznie zbóż jest znacząco więcej. To pozwala na wymienienie mięsa na pierwszym miejscu składu.

Mączka drobiowa a mączka z mięsa kurczaka

Na etykiecie przyjrzyj się, czy karma zawiera mączkę z dokładnie wskazanym źródłem pozyskania. Poszukuj takich określeń jak „mączka z kurczaka”, „mączka z wieprzowiny”, a unikaj bardziej ogólnych jak „mączka mięsna”, „mączka z produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego”, „mączka zwierzęca”, a także nieprecyzyjnych jak „mączka drobiowa”.

Te pierwsze wytwarza się z mięsa, z którego usunięto wilgoć, a następnie zmielono. Natomiast, wbrew pozorom, „mączka mięsna” niekoniecznie produkowana jest z mięsa. Pod ogólną nazwą znajdziemy odpady mięsne np. pazury lub dzioby.

Tłuszcze zwierzęce

Jeśli producent nie chce ujawnić, z jakiego tłuszczu korzystał podczas produkcji karmy, używa określenia „tłuszcze zwierzęce”. To szczególnie niebezpieczne dla psów alergicznych. Szczególnie z uwagi na te psiaki karma powinna wyraźnie określać, z jakiego zwierzęcia pochodzi tłuszcz np. tłuszcz z kurczaka lub tłuszcz jagnięcy. W powyżej podanym składzie PLATINUM Adult Lamb wymieniony jest np. olej z łososia.

Ile mięsa jest w karmie dla psów?

Atrakcyjne zdjęcia z radosnymi kurkami i napis „karma z pysznym kurczakiem” na opakowaniu to kolejna pułapka. Z tyłu na etykiecie czytamy „mięso i produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego (w tym co najmniej 4% kurczaka), zboża i produkty uboczne pochodzenia roślinnego”. W tym przypadku 96% składników pozostaje ukrytych, a pokazany na zdjęciu soczysty kawałek mięsa nie znajduje odzwierciedlenia w składzie. W przypadku użycia na opakowaniu ilustracji sugerujących wykorzystanie danego mięsa w składzie, producent musi wskazać jego odsetek wagowy. Jednak nawet podana proporcja 4% kurczaka nie wskazuje, czy jest to przynajmniej wysokiej jakości mięso mięśniowe. Mogą to być tylko niskiej jakości produkty uboczne.

Co więcej, jeśli karma dla psa zawiera 4% kurczaka, 4% wołowiny i 4% jagnięciny, to z tego samego składu karmy producent może wyprodukować nawet 3 różne wersje karmy. Mimo takiej samej zawartości, na sklepowej półce zobaczymy karmy „z kurczakiem”, „z wołowiną” i „z jagnięciną”.

Weźmy pod lupę skład analityczny

Czytając etykiety na opakowaniach lub podane na stronach internetowych, natykamy się na skład analityczny. Spróbujmy rozjaśnić trzy terminy: włókno surowe, tłuszcz surowy oraz popiół surowy.

Popiół surowy

Nazwa ta wynika z procesu mineralizacji, która odbywa się właśnie w trakcie spalania. Aby otrzymać popiół surowy, próbka karmy jest podgrzewana do 550 °C przez 6 godzin w piecu muflowym w warunkach laboratoryjnych. Całkowicie spala się materia organiczna, a pozostała niepalna część nazywana jest popiołem surowym. Składa się on z minerałów oraz innych substancji nieorganicznych. Idealna wartość popiołu surowego powinna wynosić poniżej 10% w przypadku suchej karmy dla psów. Natomiast w przypadku mokrej karmy dla psów szukaj niższej wartości: do 4%.

Czy trzeba dążyć do tego, by popiołu surowego było jak najmniej? Należy rozróżnić zanieczyszczenia nieorganiczne a istotne minerały. Niska wartość popiołu surowego może być osiągnięta z powodu niskiego dodatku niezbędnych minerałów (w tym wapnia i fosforu). Z tego powodu niska lub wysoka wartość nie może być oceniana jako ogólna cecha jakościowa. Minerały są niezbędne do zdrowego rozwoju psa. Z kolei bardzo wysoka wartość może wskazywać zanieczyszczenia.

Włókno surowe (błonnik)

Jest to proporcja niestrawnego włókna roślinnego w karmie. Włókno jest ważne dla stymulacji jelit i ich prawidłowej pracy oraz formowania kału. Jeśli jednak pokarm zawiera go zbyt dużo, nie może być prawidłowo trawiony, co z kolei prowadzi do wzdęć i wydalania dużych ilości kału. Posiłek „przelatuje” przez naszego psiaka. Włókno zwiększa objętość pokarmu, nie będąc źródłem energii i zwiększa czas zalegania pokarmu w żołądku, dlatego okres odpoczynku po podaniu karmy o wysokiej zawartości włókna surowego powinien być znacznie dłuższy. Ważne również, by pies pił wystarczająco dużo, jeśli spożywa pokarm bogaty w błonnik.

Tłuszcz surowy

Zawartość tłuszczu surowego dostarcza informacji o tym, jak bogata w energię jest karma. Ponadto tłuszcz dostarcza również niezbędnych kwasów tłuszczowych. Dobra sucha karma powinna zawierać od 6 do 17 procent tłuszczu surowego, przy czym minimalna wartość powinna wynosić 5 procent. W przypadku karmy mokrej wartości te powinny wynosić od 3 do 11 procent.

Sama wartość procentowa nie daje jednak wystarczających informacji. Jakość tłuszczów zależy od pochodzenia i przygotowania surowców oraz bezwzględnej i względnej zawartości nasyconych, jednonienasyconych i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Niestety, nie można tego w prosty sposób odczytać z etykiety. Informację oszacujemy jedynie na podstawie listy składników i metody przygotowania, o czym piszemy wyżej.

Jakie są green flags, czyli jak rozpoznam bezpieczną karmę dostosowaną do psich potrzeb?

1. Jej skład wymieniony na opakowaniu rozpoczyna się od mięsa.
2.  Białko i tłuszcz są pochodzenia zwierzęcego.
3. Składniki wypisane są w sposób prosty i przejrzysty. 

Już wiesz jak zadbać o psi brzuszek!

Podczas zakupów powinieneś móc poznać dokładny skład karmy oferowanej Twojemu pupilowi. Na pierwszy rzut oka istnieje wiele wysokiej jakości karm, które zachęcają zdjęciami świeżego mięsa, czarującymi reklamami i pięknie zaprojektowanymi opakowaniami. Jednak przyjrzenie się etykietom szybko to weryfikuje: często istnieją poważne różnice między obiecującym opakowaniem a rzeczywistymi składnikami. Teraz wiesz, jak czytać etykiety i nie dać się oszukać!

Źródła:

1. Główny Inspektorat Weterynaryjny
2. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)
3. Identification of Meat Species in Pet Foods Using a Real-time Polymerase Chain Reaction (PCR) Assay

FAQ – Najczęściej zadawane pytania o skład karmy dla psów:

1. Jak czytać etykiety karmy dla psa, aby poznać rzeczywisty skład?
   Na etykiecie karmy dla psa składniki są wymieniane w kolejności od największej ilości do najmniejszej. Wybieraj karmy, w których na pierwszym miejscu znajduje się mięso, a nie zboża lub produkty uboczne.
2. Co oznacza „mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego” w składzie karmy dla psów?
   To ogólny termin, który może oznaczać zarówno mięso, jak i odpady pochodzenia zwierzęcego. Jeśli chcesz wybrać dobrą karmę, szukaj dokładnych informacji np. „mięso z kurczaka 20%”.
3. Czy 4% kurczaka w składzie to dużo?
   Nie. Taki zapis oznacza jedynie minimalną zawartość kurczaka w całym produkcie. Reszta składu – aż 96% – może być nieujawniona lub niskiej jakości.
4. Czym różni się „mączka z mięsa kurczaka” od „mączki drobiowej”?
   „Mączka z mięsa kurczaka” wskazuje konkretny i zazwyczaj lepszy składnik. „Mączka drobiowa” to ogólny termin, który może obejmować mniej wartościowe części ptaka.
5. Co oznacza „popiół surowy” i czy jest niebezpieczny?
   Popiół surowy to pozostałość po spaleniu karmy, informująca o zawartości minerałów. Jeśli chcesz dobrze zinterpretować skład karmy dla psa, szukaj wartości do 10% dla karmy suchej i do 4% dla mokrej. Zbyt niski poziom może oznaczać niedobory minerałów, a zbyt wysoki – zanieczyszczenia.
6. Dlaczego warto unikać określenia „tłuszcze zwierzęce” bez doprecyzowania?
   Ponieważ nie wiadomo, z jakiego zwierzęcia pochodzi tłuszcz. To ryzykowne, zwłaszcza dla psów z alergiami. Lepszym wyborem jest karma, która wskazuje źródło tłuszczu (np. tłuszcz z jagnięciny).
7. Czy karma „z kurczakiem” zawsze zawiera dużo mięsa kurczaka?
   Niekoniecznie. Nawet jeśli na opakowaniu widnieje napis „z kurczakiem”, skład może zawierać tylko 4% kurczaka, a pozostałość stanowią inne, mniej wartościowe składniki.